Luchthaventram
Doel
Brussel-Noord en alle bedrijvenzones langs de A201 met de luchthaven te verbinden. Dit komt vooral ten goede aan de woonwijken en bedrijvenzones van Diegem, Evere, Haren en Schaarbeek.
De luchthaventram is een verlengde van de tramlijn 62 die momenteel loopt tot de NAVO (halte Bourget). De aanleg gebeurt om de luchthaven multimodaal te ontsluiten in het kader van het Brabantnet en om Brussel beter te verbinden met de Vlaamse rand en de luchthaven.
Van Brussel-Noord tot aan de luchthaven doet u er met de luchthaventram 30 minuten over. Met de trein doet u er slechts 10 minuten over !!!!
Haltes
Er komen zes tramhaltes op het tracé bij:
- Hermeslaan
- Grensstraat
- Culliganlaan
- Da Vincilaan
- Halte Technics
- Brussels Airport
Halte Da Vincilaan
Waar nu de bushalte is zal de tramhalte komen in de L. Da Vincilaan, die ook voorzien zal zijn van een fietsenstalling. Er zijn :
- geen parkeerplaatsen en
- geen kiss and ride zone voorzien en
- er is in de L. Da Vincilaan geen fietspad.
Gevolgen zijn:
- ALLE OPENBARE PARKEERPLAATSEN GESCHRAPT in de L. Da Vincilaan en ook is er verlies aan parkeerplaatsen op de parking van Novotel en de bedrijvenzone Da Vinci verdwijnen van alle openbare parkeerplaatsen langs voor de aanleg van een tram- en fietsbrug die daalt tot aan het kruispunt van de Olmenstraat.
- Dit zorgt voor een nog hogere parkeerdruk in woonwijken De Hoek (Diegemstraat) en Rode Cité (Leerlooierijstraat en Olmenstraat) van Zaventem.
NEGATIEVE IMPACT OP HET WEGVERKEER
- Rotonde Olmenstraat en L. Da Vincilaan wordt een kruispunt met verkeerslichten:
- de tram, het openbaar vervoer en het fietsverkeer krijgt voorrang op het wegverkeer.
- voor de luchthaventram betekent dit bijkomend dat het wegverkeer minstens 4 à 6 keer per uur het wegverkeer aan dit kruispunt telkens gestopt wordt, met nog meer filevorming tot gevolg.
- Tijdens de ochtend- en avondspits verwachten we nog meer files dan nu al het geval is in de Olmenstraat, L. Da Vincilaan en Nieuwe Zaventemsesteenweg.
- De op- en afrit via de L. Da Vincilaan, de wegtunnel onder de A201, de grensstraat om naar de Ring te gaan of via de Ringlaan richting Technics te rijden wordt geschrapt. Dit heeft een negatieve impact op alle wegverkeer (inclusief openbaar vervoer en taxi's)
- Voor de luchthaventram wordt er een tunnel aangelegd onder de A201 vanuit de L. Da Vincilaan die een ruimere bocht nodig heeft dan het wegverkeer, daardoor schuift het geheel meer op richting Notovel.
- Naast de tram- en bustunnel die onder de A201 loopt zal er links en rechts van die tunnel een rechtstreekse op- en afrit aangelegd worden op de A201, waardoor al het wegverkeer op de zuidelijke zijde (zijde naast onze woonwijk Rode Cité) van de A201 richting Zaventem-Centrum en luchthaven terecht komt.
- De afrit van de A201 kent een scherpe bocht en daalt 2 meter naar beneden in de L. Da Vincilaan. Over een lengte van 114 meter krijgt de bestuurder de tijd om van 70 km/u naar 30/u af te remmen voor de scherpe bocht.
- De oprit van de L. Da Vincilaan naar de A201 stijgt met 2 meter en kent een minder scherpe bocht naar de A201 met een maximale snelheid van 30 km/u.
- De pechtstrook en de vrije ruimte van zuidelijke zijde van de A201 wordt gebruikt als rijstrook vanaf Novotel tot en met rotonde Strabet (rotonde onder het viaduct met de A201 en de Vilvoordelaan). Daardoor zal er geen pechstrook meer zijn en verkleint de afstand van het wegkeer tot de dichtbij gelegen woningen.
- Er ontstaan 3 weefzones die korter zijn dan de normen, met een verhoogd risico op verkeersongevallen.
- Om te voorkomen dat het bijkomende wegverkeer allemaal terecht komt op de rotonde Strabet, wordt er een U-bocht aangelegd voor de rotonde Strabet met een bijkomende rijstrook: 1 om af te slaan voor de U-bocht te nemen, 1 oprit voor rechtdoor te rijden en 1 afrit Zaventem-Centrum t.h.v. het Pleintje (Vilvoordelaan, doodlopend deel Tuinwijkstraat, Bosstraat en A201)


Afbeelding: luchthaventram en op- en afrit op A201 t.h.v. de Olmenstraat, L. Da Vincilaan en de A201
Halte Technics
- De halte Technics heeft:
- geen parkeerplaatsen,
- geen kiss and ride zone,
- wel een fietsenstalling.
- De halte Technics zal tijdelijk de eindhalte van de luchthaventram zijn. In een latere fase zal Brussels Airport Company de zone van de Ringlaan van Technics tot aan de luchthaventerminal herinrichten met een multimodale hub waar tram, voetgangers en fietsers en bussen samenkomen.
- Door het schrappen van personeelsparking zal er ook een bijkomend parkeergebouw komen dichtbij de luchthaventerminal.
- de grensstraat tussen de A201 en de Ringlaan verdwijnt ter hoogte van Abelag Aviations en Technics.
- Het kruispunt t.h.v. Technics van de Ringlaan met de Vilvoordelaan richting rotonde Strabet wordt omgevormd tot een kruispunt met verkeerslichten. Het wegverkeer van en naar de luchthaven zal minstens 4 à 6 keer per uur gestopt worden voor de passage van de luchthaventram en zodra de ringtram en eventueel andere tramverbindingen naar de luchthaven gerealiseerd worden zal het verkeer zodat veel gestopt worden, dat er een terugslag met file komt tot op de rotonde Strabet, wat de vlotte verkeersdoorstroming van en naar de luchthaven en Zaventem blokkeert.
- er wordt een fietspad in beide rijrichtingen aangelegd dat 3,5 tot 4 meter breed zal zijn langs de Ringlaan (B-House > Technics > terminal luchthaven), dit fietspad zal aansluiten bij de multimodale hub van Brussels Airport (FR20 Brucargo).
- Het tramspoor voor de luchthaventram schuift meer op richting Novotel gaat via een open sleuf in een tram- en bustunnel onder de A201 maakt een bocht en volgt de noordelijke zijde van de A201 in een open sleuf voor het gebouw 35 naast de Ringlaan over het kruispunt t.h.v. Technics waar de stookinstallatie is volgt de tram zijn spoor langs de zuidelijke zijde van de Ringlaan.
- T.h.v. General Aviations moet de sleufwand hoger zijn om de staats- en regeringsleiders waar ze het tarmac verlaten te beschermen
- Voor het tramspoor ruimte te geven moeten volgende gebouwen gesloopt worden:
- de volledige stookinstallatie (gebouw 16, 16A) met schouw uit 1957,
- de grote loodsen 24A, 24B van Snecma (Saffran) en
- gebouw 57.
- Uit het voorbereidend onderzoek bevatten deze gebouwen asbest en in de bodem is er benzoapyreen gevonden een polyaromatisch koolwaterstof (PAK). De Fluxys aardgasleiding moet verlegd worden en misschien ook de Elia hoogspanningskabels van de stroom, daarvoor moeten nog veiligheidsstudies gebeuren.
- In het masterplan van Brussels Airport Company is ook de herinrichting van de zone tussen de luchthaventerminal en de rotonde Strabet voorzien. Hierdoor zullen nog meer gebouwen en het tankstation langs de A201 gesloopt worden. Er komt een Airport Business Center voor de luchthaventerminal voor luchthavengerelateerde activiteiten, hotel en kantoren. Ter compensatie wordt op de plaats waar de loodsen zullen gesloopt worden voor de luchthaventram aan te leggen een park met wadi de oppervlakte die verhard wordt te compenseren voor het infiltreren en opvangen van water.
- In de Ringlaan komt een sleuf in een Y-vorm aangelegd om aan te sluiten op de tram- en bustunnel onder de A201 voor de ring(tram)bus. Dit is om het openbaar vervoer te ontsluiten via de Ringlaan. Er is in de Ringlaan een rijstrook per rijrichting voorzien, waarvan er 1 rijstrook wordt geschrapt voor het wegverkeer richting Diegem-Lo. Er zal alleen nog wegverkeer mogelijk zijn richting Technics.
- Gevolg hiervan is dat bij een verkeersongeval op de noordelijke zijarm van de A201 (zijde Abelag Aviations) voorbij rotonde Strabet richting Ring het verkeer niet meer omgeleid kan worden via de Ringlaan via Diegem-Lo maar dat dit via de rotonde Strabet richting Zaventem-Centrum moet gebeuren. Hierdoor dreigt zowel het verkeer van en naar de luchthaven als Zaventem volledig te blokkeren.

Kruispunt Technics met verkeerslichten, U-bocht, 3 rijstroken, tractiestation, tramspoor, geen oversteekplaats voetgangers en fietsers Vilvoordelaan
Rotonde Strabet - Vilvoordelaan - Fietssnelweg F201
Tijdens een openbaar onderzoek van de luchthaventram in april 2023 stelde we fouten vast en onvolledige informatie in het dossier en dat de negatieve effecten niet of onvolledige onderzocht zijn van zowel de bestaande situatie als wat de effecten zijn voor de bewoners van onze woonwijk als voor de impact op het wegverkeer van en naar de luchthaven en Zaventem.
- het biologisch waardevol bos tussen de A201 en de Toekomststraat ontbrak
- de hoogteverschillen thv de A201 de bos en het pleintje ontbraken
- het bouwkundig erfgoed "Tuinwijk Rode Cité" ontbrak
- men wilde de oversteekplaatsen voor fietsers en voetgangers schrappen in de Vilvoordelaan voor de rotonde Strabet . Hiertegen hebben we bezwaar aangetekend bij de gemeente Zaventem en de gemeente in ons daarin gevolgd. De oversteekplaatsen zijn behouden.
- Tussen de A201 en de hoek Bosstraat en Toekomststraat wilde men de betonnen keermuur vervangen door vangrails. Hiertegen hebben we bezwaar aangetekend bij de gemeente Zaventem en de gemeente is ons daarin gevolgd. Verder hebben we gevraagd dat de Toekomststraat en de Bosstraat open blijft voor het wegverkeer. De gemeente Zaventem is ons ook gevolgd.
- We hebben ook gevraagd om de negatieve effecten door het wegverkeer: intenser verkeer, gebruik van de pechstrook, geen handhaving voor verkeerssnelheid en verkeersveiligheid om de hinder van de luchtvervuiling en de geluidshinder tot een redelijk niveau terug te brengen. Ook omdat de gebouwen en loodsen die gesloopt gaan worden voor de aanleg van de luchthaventram onze woonwijk een stuk beschermen tegen geluidshinder van de activiteiten van de luchthaven. Ondanks dat de geluidscontouren van zowel het weg- als het luchtverkeer aangeven dat de gezondheidsrichtwaarden voor geluid van de Wereldgezondheidsorganisatie overschreden worden. Dit betekent dat er met zekerheid gezondheidsschade optreedt niet tot een redelijk niveau terug gebracht worden. Uit het milieueffectenrapport blijkt t.h.v. Novotel in de tuin met geluidswal en beplanting dat er een geluidsdruk is van Ldag van 70 dB(A) en die zou volgens de Wereldgezondheidsorganisatie niet meer dan Ldag van 53 dB(A) mogen zijn om geen gezondheidsschade te veroorzaken. Er zijn geen geluidsmetingen gebeurd aan de gevel van de dichtstbij gelegen woningen in de Rode Cité. Het is toch duidelijk!!!
- In het milieueffectenrapport zou de luchthaventram geen geluidshinder en trillingshinder veroorzaken voor onze woonwijk. Sinds het ontstaan van de tram is het snerpend geluid van metaal op metaal een probleem, ondanks alle maatregelen die genomen worden. We hebben gevraagd om zoals de MIVB doet om onder en rond de tramsporen antitrillingsmatten aan te brengen, die kunnen alleen voorzien worden tijdens de aanleg van het tramspoor en niet nadien geplaatst worden.
- De gemeente Zaventem heeft ook in haar advies gevraagd om voorzieningen te treffen tegen de geluidshinder, maar de vergunningsverlenende overheid weigert dit. De reden die het Agentschap Wegen en Verkeer geeft haar advies"Het Agentschap Wegen en Verkeer wenst de aanvragers er uitdrukkelijk attent op te maken dat op zo’n korte afstand van de autosnelweg bepaalde hinder met zich mee kan brengen (ev. Visuele hinder, geluidshinder, fijn stof,…). De beslissing om op die plaats te bouwen, verbouwen, herbouwen, moet dus weloverwogen gebeuren. Bij de keuze van de locatie aanvaardt men aldus de hinder die door de autosnelweg kan veroorzaakt worden. Het Agentschap wenst in ieder geval te benadrukken dat het geen plannen heeft om in de omgeving hinderbeperkende maatregelen te nemen.” Belangrijk om te weten is dat de sociale woonwijk van de Vredesdreef, Seringendreef, Leerlooierijstraat en deels in de Toekomststraat gebouwd is tussen 1954-1957. Dus de Sociale Woningmaatschappij heeft die woningen vernieuwd in 2014. De A0 is de aanvankelijke weg die aangelegd is in 1954. Later in 1974 wordt de A0 een autosnelweg met wegnummer A201 en in 1976 werd de rotonde heraangelegd door het turbineknooppunt die de A201 verbindt met de Ring, E19, E40, E411 en de Woluwelaan (R22). Voor de oudste woningen in de Toekomststraat die gelegen zijn aan de hoek met de Bosstraat zijn nog veel ouder uit 1924-1926 en zijn er al voor de aanleg van de weg A0 en de autosnelweg A201. Bovendien is de overheid in 1994-1995 zelf in onze voortuin komen bouwen toen het kruispunt met verkeerslichten van de A201 met de Vilvoordelaan werd heraangelegd door een viaduct (oorspronkelijk tracé van A201) en het op- en afrittencomplex naast het viaduct en de rotonde Strabet en het doodlopend maken van de Tuinwijkstraat. Daardoor is de afstand tussen de A201 en de woningen gehalveerd van 20 meter naar 9,8 meter. Er is slechts een 50 cm tussen de rand van de hoek Toekomststraat en de Bosstraat en de A201, daardoor is de pechstrook er nog van 1 meter omwille van de verkeersveiligheid. In het project van de luchthaventram gaat die pechstrook ook gebruikt worden als rijstrook. Dit is niet verkeersveilig.
- Er is wetenschappelijk aangetoond dat een gelaagde opbouw van specifieke aanplanting gecombineerd met een geluidsscherm een win-win situatie creëert, het versterkt het geluidsdempend effect en het mildert de luchtvervuiling wat een gezonde leefomgeving voor iedereen ten goede komt.
- Het project van de luchthaventram komt vooral ten goede aan de woonwijken en bedrijvenzones in Haren, Evere en Diegem. De huidige vlotte verkeersdoorstroming van en naar de luchthaven als ook in Zaventem zelf wordt erdoor verder verslechterd, met nog meer fileleed en zelfs een verhoogd risico op volledige blokkade van Zaventem en verkeersafwikkeling t.h.v. de rotonde Strabet. Er zijn onvoldoende maatregelen voorgesteld om een vlotte toegankelijkheid van en naar de luchthaven via de enige toegangsweg A201 te behouden, te verbeteren en veilig te stellen. Het onderschatten van die negatieve gevolgen voor het wegverkeer zowel voor de luchthaven als voor Zaventem heeft zware gevolgen voor onze economisch dynamische regio en voor alle mensen die wonen, werken en ondernemen in Zaventem als voor de luchthaven.
- In het openbaar onderzoek werd verwarring geschapen over wat er wel of niet vergund ging worden van het tracé van de fietssnelweg F201 langs de A201. Uit de gunningsbeslissing blijkt dat er wel bruggen en tunnels worden aangelegd voor de fietssnelweg F201 tot Diegem (Novotel) en dat het andere deel van het tracé in het openbaar onderzoek voor het complex R0 x A201 zou opgenomen worden. Ook voor de heraanleg van de rotonde Strabet. en alles wat het wegverkeer door de gevolgen van de aanleg van de luchthaventram zou opgenomen worden in het openbaar onderzoek voor het complex R0 x A201. Door al infrastructuur te vergunnen zonder het volledige tracé van en naar de luchthaven van de fietssnelweg, wordt de keuzemogelijkheid voor een ander tracé dat minder impact heeft op de woonwijk belemmerd.
De overheid heeft geen rekening gehouden met de legitieme belangen van zowel de luchthaven als van de bewoners in de Rode Cité waardoor er beroep is aangetekend tegen de gunningsbeslissing van de luchthaventram bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.